1- مقدمه
2- تشکیل تخمدان
3- GnRH و گنادوتروپین ها
4- تکامل فولیکول تخمدان
1-4 کنترل زرده سازی
2-4 تنظیم رسیدگی تخمک
2-2-4 هورمون محرک رسیدگی (MIH)
3-2-4 هورمون MPF
5- اوولاسیون
تخمدان ماهی گورخری از یک لایه پوششی نازک، اووگونیا و فولیکولها که اووسیتها را در بر میگیرند، تشکیل شده است. فولیکولها خود توسط سلولهای پیکرهای و بافتهای همبند احاطه میشوند. این بافتها جهت تشکیل چینهای تخمزا به میزان زیادی تاخوردگی پیدا میکنند. در طی تکامل جنینی، سلولهای زایشی اولیه (PGCs) پیش از گاسترولاسیون تشکیل شده و به سمت گناد اولیه مهاجرت میکنند. گنادها در ماهی گورخری صرف نظر از جنسیت ژنتیکی ابتداً تخمدان مانند هستند. این گنادهای اولیه در ماهیان ماده به تخمدان و در ماهیان نر پس از مرگ اووسیتها به بیضه تکامل پیدا میکنند. جالب است که جداسازی (برداشتن) سلولهای زایشی پیش از تشکیل گنادهای اولیه باعث ایجاد نرهایی عقیم میشود. این موضوع نشان میدهد که سلولهای زایشی در ایجاد ماهیان ماده نقشی مهم دارند.
تخمدان ماهی گورخری غیرهمزمان است و در آن فولیکولهایی از تمامی مراحل تکاملی وجود دارد و تخمریزی این ماهی در شرایط آزمایشگاهی در تمام طول سال صورت میپذیرد. تخمریزی ماهیان ماده در جمعیتهای مختلط (mixed ) به شکلی نامنظم هر 4-7 روز انجام میگیرد، امّا بالاترین بازماندگی جنینی زمانی حاصل میشود که ماهیان از جمعیت جدا و به آنها اجازه داده شود در فواصل 10 روزه تخمریزی نمایند. جالب است که گونههای وحشی ماهی گورخری در اصل سالی یکبار تولیدمثل مینمایند؛ تخمریزی کمی پیش از آغاز فصل مانسون رخ میدهد.
فولیکولهای ماهی گورخری همانند سایر ماهیان دارای یک اووسیت بزرگ است که توسط زونارادیاتا (پوشش زرده) و یک لایه فولیکولی پوشیده میشود . لایه فولیکولی از یک لایه داخلی به نام سلولهای گرانولوزا (GC) و لایه سلولی خارجی به نام تکا (TC) تشکیل میشود که توسط یک غشای پایه از هم مجزا شدهاند. تکامل فولیکول در تخمدان ماهیان گورخری بالغ به دو مرحله رشد و رسیدگی تقسیمبندی میشود که تنظیم هر دو مرحله عمدتاً به وسیله هورمونها صورت میپذیرد. مغز هورمون گنادوتروپین (GnRH) را تولید میکند که بر هیپوفیز اثر گذاشته و باعث تحریک ترشح هورمون LH و هورمون FSH میشود. گنادوتروپینها همچنین فولیکولزایی و متعاقباً تولید هورمونها و فاکتورهای رشد را در تخمدان نیز تنظیم میکنند. مرحله رشد تحت کنترل FSH است در حالی که مرحله رسیدگی عمدتاً در اثر LH رخ میدهد. بسیاری از فاکتورهای پاراکرینی و اتوکرینی تولید شده در تخمدان تا حدودی از طریق دخالت در فعالیتهای گنادوتروپینها نقش مهمی در تکامل فولیکول و رسیدگی اووسیت ایفا مینمایند.
درباره این سایت